Sensopatisch spel met je dreumes of peuter: wat is het en wat kun je ermee?
Het is je vast niet ontgaan dat de meeste kleine kinderen gek zijn op het spelen met materiaal zoals zand, water, verf en klei. Dit spel wordt sensopatisch spel genoemd. Bij sensopatisch spel gaat het om het ervaren van ongevormde materialen met je zintuigen. Hierbij moet je dus denken aan materiaal zoals zand, water, maar ook alledaags materiaal zoals etenswaren. Kleine kinderen hebben de behoefte om dit materiaal volledig te ervaren en dit doen ze door het te ruiken, te bekijken, te proeven en aan te raken. Ze genieten van het ervaren van materiaal. Je ziet dit bijvoorbeeld terug wanneer je je kind zijn of haar handen laat wassen. De meeste kinderen hebben een natuurlijke neiging om te gaan kliederen en spelen met het water. Niks handen wassen, lekker ervaren! Het fijne aan sensopatisch spel is dat niets hoeft. Het is niet zo dat er een bepaald eindresultaat uit hoeft te komen. Het gaat puur om het ervaren en het plezier dat dat teweegbrengt. Sensopatisch spel biedt de mogelijkheid om materiaal te leren kennen, om te experimenteren.
Sensopatisch spel zie je al terug in de eerste spelfase binnen de spelontwikkeling, namelijk het manipulerend spel. Het spel van baby’s en dreumessen wordt manipulerend spel genoemd. Hierbij staat herhaling centraal: het steeds weer laten bewegen van een voorwerp of het steeds weer bewegen van een lichaamsdeel. Bij wat oudere dreumessen en peuters zie je ook dat ze tijdens het sensopatisch spel graag manipulerend bezig zijn om op die manier het materiaal te leren kennen.
Je laat je dreumes of peuter ongetwijfeld al regelmatig spelen met materiaal zoals zand, water, verf en klei. Allemaal heerlijke materialen om te ervaren. Naast deze ‘bekende’ materialen, kun je het sensopatische spel van je kleintje ook verder uitbreiden. Hieronder zal ik delen wat ik thuis doe aan sensopatisch spel met mijn tweejarige dochter. Misschien inspireert het jou om er ook thuis mee aan de slag te gaan.
Een groot succes hier thuis is het spelen met alledaagse materialen, juist die materialen spreken aan. Ik heb bijvoorbeeld twee bakken gevuld met etenswaren: de ene bak met ongekookte pasta (verschillende soorten pasta) en de andere bak met ongekookte splitlinzen en spliterwten. Makkelijk, want je koopt dit gewoon bij de supermarkt en vult er vervolgens de bak mee. Natuurlijk moet je goed in de gaten houden of je dreumes of peuter dit niet in de mond doet, want het is ongekookt en dus hard. Ik blijf er zelf altijd bij als mijn dochter hier mee speelt. Als je een lage bak gebruikt, kan je kindje er gemakkelijk met zijn of haar handen in. Om het nog leuker te maken, vul je het aan met een emmertje, schepjes, lepels, bakjes. Op die manier kan je kleintje lekker overscheppen. Naast dat ze zo bezig zijn met het voelen van het materiaal, zijn ze ook motorisch goed bezig. Het overscheppen is goed voor de motoriek. Tevens leren ze spelenderwijs allerlei begrippen zoals ‘vol’ en ‘leeg’. Ik heb gemerkt dat deze bakken een groot succes zijn en dat mijn dochter hier langere tijd bezig mee is. Naast pasta, bonen en linzen is rijst ook altijd een groot succes. Op Pinterest kun je trouwens ook leuke ideeën vinden om een kleurstofje toe te voegen aan bijvoorbeeld de rijst. Zelf heb ik dat nog nooit gedaan, maar er zijn mogelijkheden genoeg.
Naast deze voelbakken met etenswaren, kun je ook een seizoensbak maken. Denk bijvoorbeeld in de herfst aan een bak met kastanjes en beukennootjes. Of in de zomer een voelbak met mooie schelpen en steentjes. Naast het ervaren, zul je zien dat kinderen hier ook op andere manieren mee aan de slag gaan. Zo gaat mijn dochter spontaan het materiaal tellen. En het mooie is dat dit niet het doel is, want dat is gewoon het lekker laten ervaren, maar dat het vanzelf en spelenderwijs ontstaat.
Kinetisch zand is natuurlijk ook een groot succes. Fijn wanneer het slecht weer is en je kleintje niet buiten met zand kan spelen. Ook hierbij is het handig om het zand in een lage bak of een dienblad te plaatsen, zodat je kind er gemakkelijk met zijn of haar handjes bij kan. Ook hierbij zijn materialen zoals een emmertje, schepjes en vormpjes leuk.
Als laatste is het spelen met scheerschuim ook altijd een groot succes. Mouwen opstropen, schortje aan, scheerschuim op de tafel en lekker laten kliederen. Ze vinden het vaak heerlijk om gewoon met hun handjes erdoorheen te gaan. Daarnaast kun je samen mooie figuurtjes maken in het scheerschuim. Ook kun je met autootjes in het scheerschuim rijden. Je kunt hier ook een kleurstof aan toevoegen. Dit is voor kleuters vaak ook nog leuk om te doen.
Ik ben benieuwd of jij nog andere leuke tips hebt voor sensopatisch spel voor je dreumes of peuter. Laat het dan vooral weten in een reactie. En veel speelplezier gewenst!
